Moje róże – moja pasja

Oakington Ruby

Róża miniaturowa./Lawrenciana?/

Hodowca – Znaleziona przez C.R.Blooma z Oakington kolo Cambridge w roku 1933 w jednym z ogrodów angielskich.

Kwiaty – różowo fioletowe , średnicy do 4 cm, złożone z około 20 wąskich płatków ułożonych z reguły w dwu okółkach. Płatki mają białą nasadę , co powoduje wrażenie, że kwiaty mają białe centrum. Dobrze powtarza kwitnienie.

Zapach -

Krzew – wysokości do 30 cm. Vita Sackville West polecała ją do ogrodów skalnych.

Liście - ma drobne liście, które są idealnie dopasowane do rośliny. Nawet w czasach współczesnych wciąż jest uroczą różą o dużym charakterze.

Pochodzenie – Niejasne i niepewne. Część autorów uważa iż jest to sport od Rouletti, część natomiast traktuje ją jako jedną z ocalałych , popularnych w XIX wieku lawrencian, ale nigdy tego wiedzieć na pewno nie będzie nam dane. W każdym razie to od niej zaczyna być pisana na nowo historia róż miniaturowych gdy to trafiając w roku 1933 na rynek wzbudziła niemałe zainteresowanie klientów. Jednakże na nową odmianę miniaturek , otrzymaną z nasion, będziemy musieli nieco poczekać aż w roku 1933 Holender Jan de Vink skrzyżuje innego miniaturowego ostańca, różę Rouletti z niedawno wyhodowaną polyanthą Gloria Mundi i w 1935 roku zaproponuje świeżą miniaturkę Tom Thumb .

 Koniecznie przeczytajmy strony o Ralphie Moore’u , aby zobaczyć, jak ważną rolę odgrywa „Oakington Ruby” w początkowych latach jego programu hodowlanego. 

Rosmarin

Fotografia pochodzi z wydanego na zlecenie Towarzystwa Miłośników Ogrodnictwa w Tarnowie,  w roku 1967 – Poradnika dla miłośników róż . Autorzy – Jan Augustynowicz, Antoni Gładysz.

Róża miniaturowa.

Hodowca – Reimer Kordes, rok 1965.

Kwiaty -  jasno różowe, budowy rozetowej, średnicy około 5 cm,  złożone z ponad 50 płatków.

Zapach — umiarkowany.

Krzew – budowy kompaktowej, wysokości około 50 cm.

Pochodzenie – Tom Thumb – Dacapo .

Violetta

Fotografia – wikimedia .

Mieszaniec banksiae . Miniaturowa .

Hodowca – Bartolomeo Embriaco, rok 1992 .

Kwiaty – czerwone, płaskie, średnicy 4- 5 cm, złożone z około 30 płatków. Nie powtarza kwitnienia/?/. Kwitnie bardzo wcześnie, w klimacie Italii już w połowie kwietnia.

Zapach – intensywny.

Krzew jest to róża miniaturowa,

Liście -  ciemno zielone, bardzo odporne , podobnie jak cała grupa mieszańców r.banksiae, na choroby grzybowe.

Pochodzenie – siewka F2 Generosa  .

Pillar Dot

Róża miniaturowa

Hodowca Pedro/Pere/ Dot, rok 1964.

Kwiaty pomarańczowo różowe, półpełne.

Pochodzenie – Orient x Perla de Alcanada . Siostrzana siewka Mabel Dot.

Rosina

Miniaturowe.

Synonimy – Josephine Wheathcroft, Yellow Sweethaeart.  Josephine Wheathcroft, to córka Harrego, który zajmował się dystrybucją róż P. Dota w Anglii.

Hodowca Pere/Pedro/ Dot, rok 1951 .

Kwiaty – czysto żółte, klasycznej budowy, średnicy do 4 cm, złożone z 25-30 płatków. Jest to prawie idealna realizacja pomysłu hodowlanego Dota, by przenieść klasyczne, starannie zbudowane kwiaty mieszańców herbatnich, do róż miniaturowych.

Zapach -

Krzew – wysokości do 30 cm.

Pochodzenie - Eduardo Toda x Rouletti .

Perla de Montserrat

fotografie pochodzą z wikipedii.

Róża miniaturowa.

Hodowca – Pedro/Pere/ Dot, rok 1945 .

Kwiaty różowe średnicy do 4  cm, złożone z około 20 płatków. Kwiaty początkowo rozwija się z klasycznej , eleganckiej budy pąka do formy rozetkowej.  Kwiat tej odmiany jest jak gdyby ilustracją tego co sobie zamierzył P. Dot w swoim programie hodowlanym. Mianowicie dążył do wyhodowania  jak gdyby zminiaturyzowanych mieszańców herbatnich. Przcierał tę ścieżkę i z nim poszło wielu innych hodowców jak R. Moore czy K. Laver.

Zapach – brak zapachu.

Krzew-  Krzewy miniatur Dota jeszcze nie mają kompaktowej, zwartej budowy i są roślinami o pokroju wyprostowanym wysokości do 30 cm.

Liście – jasno zielone .

Pochodzenie – Cecile Brunner x Rouletti .

Si

Miniaturowa.

Hodowca – Pedro Dot , rok 1957 .

Kwiaty – białe do delikatnie różowych, złożone z około 20 płatków.

Zapach – pachnąca.

Krzew – to miniaturowa miniaturka o wysokości do 25 cm.

Pochodzenie - Perla de Monserrat x / Anny x Tom Thumb /.

W 1957 roku wyhodował, można by powiedzieć,  miniaturową miniaturkę,  która zatriumfowała i wywołała ogólnoświatową sensację dzięki ekstremalnie zredukowanym rozmiarom. Jest to/ była/ najmniejsza róża na świecie. To Sí rose, która została nagrodzona na Międzynarodowym Konkursie w Madrycie w 1957 roku i która zawdzięcza swoją nazwę zabawnemu nieporozumieniu. Okazuje się, że róża jeszcze  nie miała imienia, a La Vanguardia przeprowadziła wywiad z Pere Dot, a kiedy on, zadowolony ze swojego odkrycia, pokazał nową różę dziennikarzowi, ten zapytał, jak się ona nazywa – Pere Dot zrozumiał, że pyta, czy jest różą, i odpowiedział „tak”. W związku z tym, po opublikowaniu wywiadu, dziennikarz wyjaśnił, że nowa odmiana Pere Dot, która była najmniejszą różą na świecie, została nazwana Si Rose/ Tak róża!/.

Baby Gold Star Estrellita de Oro

Miniaturowa.

Synonim -  Estrellita de Oro. Gdy Dot zaproponował tę odmianę do sprzedaży na terenie USA, firma Conard& Pyle z miejsca zaproponowała zmianę nazwy na właśnie Baby Gold Star.

Hodowca – Pere Dot, rok 1940

Kwiaty – złotożółte, średnicy do 4 cm i więcej, kwiaty ma raczej większe niż klasyczna miniaturowa,  złożone z około 15 płatków.

Zapach – pachnąca.

Krzew -

Pochodzenie – Eduardo Toda x Rouletti .

Choć to pierwsza miniaturka wyhodowana  przez Dota, odmiana ta nadal znajduje się w obrocie handlowym.

W roku 1936 Pere Dot  zaangażował się w  hodowlę róż miniaturowych, które w tym czasie cieszyły się ogólnym zainteresowaniem. Ale tak na prawdę znano tylko jedną odmianę miniaturowych róż. Była to Rouletti , ale nie miała ona dobrej prasy u hodowców. Pokutowało przekonanie, że nie da się z nią nic sensownego wyhodować. Dot postawił pytanie inaczej. A gdyby tak skrzyżować mieszańca herbatniego i Rouletti , czy udało by się w ten sposób uzyskać miniaturowe róże? To było dobrze postawione zagadnienie, okazało się że możliwa jest wymiana genów pomiędzy niewiadomego pochodzenia Rouletti a mieszańcem herbatnim. Do tego zadania użył wyhodowanego przez siebie mieszańca herbatniego  Eduardo Toda. który jest wynikiem zapylenia mieszańca herbatniego Ophelia pernetianą Julien Potin. Tak się jakoś złożyło, że z powodu zawirowań wojennych , najpierw wojna domowa w Hiszpanii a potem II wojna światowa, róża ta  wyhodowana jeszcze w roku 1935 nie znalazła się w obrocie handlowym. W roku 1940 , P.Dot krzyżuje ją z Rouletti i tak oto mamy Estrelita de Oro. Zaczyna się pisanie drugiej części historii róż miniaturowych.

Dolly Dot

Fotografia – ogród testowy Hradec Kralove 2016.

Mieszaniec polyanthy. Mini flora, miniaturowa, okrywowa.

Hodowca – Wyhodowana w firmie Jackson & Perkins, w roku 1998.

Kwiaty – żółte, wprawdzie półpełne, złożone z nie więcej jak 20 płatków , ale o luźnej kulistej budowie. Średnica kwiatu 5- 6 cm. Kwitnienie rozciąga się na cały sezon.

Zapach -

Krzew -  kulistej , kompaktowej budowy i wysokości nie większej jak 60 cm. Na stronie sklepu internetowego havlis.cz -  skąd zresztą zaczerpnąłem fotografię – znajdziemy informację, że jej mrozoodporność to -40C a więc 3 strefa usda.

Liście – jasno zielone, matowe. W czasie mokrej pogody, może potrzebować ochrony przed czarna plamistością.

Miniaturowe róże mchowe Ralpha Moore

Zamiast  wprowadzenia, proponuję krótką prezentację tej grupy róż o której będziemy rozmawiać.

Orange Moss -  Mark Sullivan x Golden Moss -do handlu  wprowadzona została w roku 1958, sama krzyżówka jest o 10 lat wcześniejsza i pochodzi z roku 1948.

Fairy Moss – nienazwana hybryda mchowa x New Penny 1969

Kara – Fairy Moss x Fairy Moss 1972 -  Omszone pąki otwierają się na pojedyncze (5 płatków), różowe kwiaty . Tworzy niską, bardzo zwartą roślinę, która pokrywa się małymi, bardzo omszonymi pąkami, pojedynczo i w gromadach.

* Panitbrush, * – Fairy Moss x Goldmoss 1975

Lemon Delight – Fairy Moss x Goldmoss 1978 Jak sie można domyślać, płatki tej odmiany mają kolor cytrynowy. Prawdziwą  jednakże niespodzianka jest to, że  omszenie pąka również pachnie cytrynowo!

Dresden Doll, – Fairy Moss x siewka Fairy moss, 1975 -  Ma mocno zwisające pąki, które otwierają się na podwójne delikatne różowe pachnące kwiaty, które Stirling Macoboy w The Ultimate Rose Book opisuje jako „doskonałe repliki staromodnej, pełnowymiarowej Moss Rose”.

Double Treat -  Arizona x [ Fairy Moss × Fairy Moss] × [ Little Darling × Ferdinand Pichard] – rok 1986 -  ma omszone pąki, które otwierają się na różowe, pomarańczowo-żółte paski, prawie ręcznie malowane, kwiaty – każdy z nich jest wyjątkowy.

  Fotografia – courtessy Patty Cunnigham .

* Scarlet Moss * – Dortmund x skomplikowana krzyżówka z Fairy Moss jako dawcą pyłku w roli głównej 1988

* Crested Swetheart *- Little Darling x Crested Moss 1988

Jerry’s Moss, pokrewieństwo nieznane ale z pewnością z rugosą

Lady Moss,- Fairy Moss x Gabriel Noyelle 1970

Queen Crest – Queen Elizabeth x Crested Mosss – duża

Rougemoss – Rumba x nienazwana hybryda mchowa 1972.  Rougemoss należy do tej drugiej ścieżki hodowlanej, wynikającej z William Lobb, tu się zbiegają.

Strawberry Swirl – Little Darling x nr. 33 – rok 1978 – kwiat jej ma do 50 płatków w czerwone i białe paski. Jej paskowany kwiat ma kształt klasyczny, jak u mieszańców herbatnich.

Goldmoss -  Rumba x 44-59-4 – rok 1972

Red Moss Rambler -  rok 1990, pnącze

Odmiany, które  na wstępie wymieniłem, to nie są wszystkie efekty trudnego do wyobrażenia sobie wysiłku Ralpha Moore’a włożonego w  hodowlę  miniaturowych róż mchowych. W żadnym momencie mchowe  nie były łatwym tematem do hodowli, ponieważ ich prototypy były sterylnymi sportami. Jednak sterylność nie zawsze jest tak kompletna, jak się wydaje, a przykładem niech będzie  Pedro Dot, który wyhodował „Golden Moss„, wprowadzony przez Conard-Pyle Co. w 1932 roku; pochodzi ona  od „Frau Karl Druschki” („Souvenir ( Claudius Pernet” x „Blanche Moreau”), czyli  mamy tu wszystko, remontantkę, mieszańca herbatniego i mchową.  A tak nawiasem mówiąc, nazwanie jej mchową było znaczną przesadą.

1.Ralph Moore prace nad nowymi, współczesnymi różami mchowymi rozpoczął od wykonania udanej krzyżówki  mieszańca herbatniego Mallerina, nazywanego w Ameryce – Mark Sullivan”  z Golden Moss, ze współczesnym mieszańcem mchowym P. Dota  a otrzymaną w ten sposób siewkę nazwał Orange Moss .Potem już w praktyce używano skróconej nazwy O.M. Był to rok 1948. Wynik tej krzyżówki to , jeżeli można tak powiedzieć, mchowy mieszaniec herbatni. Dość dziwny bo nie dość, że omszały to jeszcze o cechach klimbera, żadna tam rewelacja, ale zachęcił R.Moore do dalszych prób. Jak wiemy,róże  mchowe mają niską płodność tzn wiążą mało nasion bądź wcale a i pyłku produkują mało. Ta siewka jednak była tym wyjątkiem , który umożliwił dalsze prace nad nimi.

2.Drugim jego ruchem, była krzyżówka Orange Moss z jakąś nieujawnioną z nazwy, lub nienazwaną własną krzyżówką mieszańca herbatniego .  W wyniku tego ruchu hybrydyzerskiego , otrzymał kilka siewek z których wybrał jedną. Pozostała ona pod roboczą nazwą 44-50-4 . Tych prób hodowca wykona bardzo dużo/ mieszaniec herbatni lub floribunda zapylana pyłkiem  OM/ i zabiorą mu one sporo czasu.
Pyłek z OM   był używany przez niego wiele lat w licznych krzyżówkach, gdyż jest produkowany obficie i jest zgodny z wieloma odmianami, więc przez skrzyżowanie żółtego mieszańca herbatniego z pyłkiem z OM otrzymano szereg żółtych i pomarańczowych siewek a prawie wszystkie były wysokimi,  roślinami. Wybrał jednego mieszańca o szczególnie dobrym zdrowym pyłku, który zostaje nazwany 40-50-4 .

3.Wreszcie w trzecim etapie  Wybiera Rumbę. Jest to floribunda Pulsena z roku 1958, potomkini Masquerade. Zapyla ją pyłkiem owej tajemniczej siewki ukrywającej się pod kodem 44-50-4. Otrzymana w ten sposób ta, powiedzmy sobie mchowa floribunda, w jego ocenie, była już użytecznym narzędziem do dalszych prac. Otrzymała nazwę Goldmoss . Był to już rok 1972.

Sztuka hybrydyzerska mówi, że najlepsze efekty osiąga się kojarząc dwa możliwie odległe nurty hodowlane. Tak było też i w przypadku R. Moore który pracował również nad, powiedzmy sobie, fioletową różą mchową William Lobb.

1.Skrzyżował go mianowicie z Pinocchio i otrzymał w ten sposób w roku 1959, obiecującą siewkę  o kodzie 12-59-10, zresztą bardzo piękną.

2. Owa tajemnicza no name 12-59-10 , została zapylona przez pyłek innej miniaturki autorstwa R.Moore – New Penny/ o-47-19 x Red Mini/ i tak oto pojawia się w roku 1969 już miniaturowa Fairy Moss. Dodam tu jeszcze, że owa New Penny, potomkini r.wichuraiana , choć sama w sobie była udaną różą, to wyróżniała się bardzo dobrej jakości pyłkiem i potem wielokroć była używana przez samego hodowcę jak i innych rosarian. I kontynuując tę dygresję: R. Moore został kiedyś spytany  co go tak pociąga w r, wichuraiana, odparł – Bardzo ważnym jest , że gatunek ten jest odporny na choroby. Jedną z głównych rzeczy, która mnie interesowała była duża  łatwość rozmnażania się, jest bardzo kompatybilna z wieloma innymi rodzajami róż i z łatwością przyjmuje różne formy kwiatowe, niezależnie od tego, czy jest to forma rozetowa , czy to pojedyncza. Nie ma zbyt wiele pracy z r. wichuraiana.

2a. Nieprzypadkowo wytłuściłem  kod 0-47-19 – jak się bowiem bliżej przyjrzymy  miejscu jakie zajmuje ona w rodowodach miniaturowych róż R.Moore, to okaże się że ta siewka będąca rezultatem krzyżówki r. wichuraiana x Floradora jest wspaniałą rośliną mateczną dla chyba większości róż R. Moore. Co ciekawe, nie była używana jako roślina mateczna w hodowli miniaturowych mchówek.

Łącząc te dwa szczepy mieszańców  mchowych i używając Fairy Moss i  Goldmoss, otworzył tym samy  drzwi do wszelkiego rodzaju nowoczesnych róż  mchowych Jest to wspaniały przykład sztuki hodowli róż. Jednakże jak pisze Jack Harknes w ‚Roses”    „…ale jak wszystkie nowe osiągnięcia, prototypy niekoniecznie są absolutnie słuszne i udane. Mech na pewno tam jest, ale nie z wiktoriańskim urokiem, którego się spodziewaliśmy. Smutno to powiedzieć, ale rośliny, które widziałem w tych omszałych miniaturach, były podatne na czarną plamistość. Ale to są ząbkujące kłopoty; a nawet gdyby tak było, na pewno uda się przezwyciężyć. Nie takie wyzwania stawiał przed sobą Ralph Moore.”  Tamże str 139.

Przyznając rację Jackowi Harknessowi, który te zdania pisał w roku 1978, R.Moore te wszystkie mankamenty z powodzeniem usunął. Gdy przyglądamy się mchowej miniaturce, pochodzącej z roku 1988 Scarlet Moss, widzimy już tylko wspaniałą niezwykle wesołą i żywą roślinkę , która kwitnie obficie przez całe lato a o żadnej czarnej plamistości nie ma mowy. No, powiedzmy sobie ten mech nie ma tego „wiktoriańskiego uroku”, ale moja babcia też twierdzi , że dzisiejsze warzywa nie smakują jej tak jak te onegdajsze. Jednakowoż wyhodowanie takiej pięknotki zajęło mu 40 lat!

Bowiem swoje prace nad wyhodowaniem powtarzających kwitnienie, miniaturowych róż mchowych  rozpoczął w roku 1948 i 25 lat czasu spędził nad wyhodowaniem pierwszej , która spełniała by jego wymagania. Była to odmiana Fairy Moss a potem już Kara , która wyhodował w roku 1973 i piękna Dresden Doll z roku 1975, istna miniaturka dawnych mchowych. W roku 1988 wyhodował równie piękną jasno czerwoną Scarlet Moss, mchową różę, jak na miniaturę dość słusznego wzrostu, bo dorastającą do 70-80cm wysokości, powtarzającą kwitnienie o półpełnych lekko pachnących kwiatach z bardzo silnie pachnącym balsamicznie omszeniem.

Jeszcze dłużej , bo 29 lat zajęło mu wyhodowanie miniaturowej crested moss z charakterystyczną koronkową falbanką na sepals. Postawił sobie za punkt honoru by wyhodować  różę w typie floribundy z owymi przepięknymi pierzastymi działkami . I ten cel jak widzimy osiągnął. Szczególnie piękną jest Crested Sweetheart czy też Elegant Design.

Odmianą tą zainteresował się Ralph Moore, hybrydyzer, dla którego jak wiemy nie było rzeczy i wyzwań niemożliwych. W Crested Moss zaintrygowały go owe omszenia – czy też jak to żartobliwie nazwał listki pietruszki u podstawy kwiatu.

Rycina pochodzi z książki The Rose Garden w. Paula – rok 1903.

Postanowił przenieść ją , tę cechę, do róż współczesnych i oczywiście uzyskać nie tylko owo dekoracyjne omszenie ale i cechę powtórnego kwitnienia. Ponieważ był długowieczny jako, że w zdrowiu przekroczył setkę, to te marne trzydzieści lat jakie poświęcił na to zagadnienie nie obeszło go zbytnio. Sam opowiada jak zebrał całe pudełko po butach kwiatów i z nich uzyskał tylko tyle pyłku , który wystarczył mu na zapylenie zaledwie pięciu kwiatów! Nie będę tu przedłużał dygresji – powiem tylko, że pierwszą różą która spełniła jego oczekiwania była Crested Jewel będąca krzyżówką Litle Darling i Crested Moss. Crested Jewel wykorzystał Paul Barden i po skrzyżowaniu jej z Marbree uzyskał ciekawą Crested Damask. Oczywiście lepiej spisał się niezawodny Moore który uzyskał powtarzającą kwitnienie Crested Marvel będącą rezultatem krzyżówki Crested Jewel i / Sister Teresa x Wilhelm/.

Artykułu tego jeszcze nie kończę, proszę tu co jakiś  czas zaglądać.