R.Gigantea
Species.
Synonimy – R.gigantea macrocarpa, r.macrocarpa, r.odorata gigantea,r, xantocarpa.
Roy Shepperd w swojej wydanej w roku 1956 History of Roses, na stronach 73-78, poświęca sporo miejsca omówieniu tej odmiany. Pozwoliłem sobie przytoczyć w całości ten fragment z nieznacznymi tylko skrótami.
Kilka różnych form tej bardzo energicznej odmiany pnącej zostało znalezionych w różnych częściach południowych Chin i Birmy. Najbardziej charakterystyczny i prawdopodobnie podstawowy typ został odkryty przez Sir Henry’ego Colleta w 1888 roku na wzgórzach Shan w północnej Birmie, a E.H. Willson odkrył później, że również rośnie dziko w południowo-środkowych Chinach.
Nazwa gigantea została po raz pierwszy zastosowana przez Colleta, ale Rehder & Wilson wykazali, że jest to po prostu odmiana r.odorata. Pędy tej charakterystycznej róży mają mocne, haczykowate kolce i są długie do 15 metrów. Kwiaty są pojedyncze, pachnące kremowo-białe, często o średnicy do 15 cm. i pojawiają się pojedynczo i sporadycznie przez okres kilku miesięcy. Pylniki w kolorze głębokiej pomarańczy znacznie dodają kwiatom atrakcyjności. Liście składają się z listków liczbie od 5 do 7, są podłużne, ostro zakończone do 7 – 8 cm długości, brązowawo zielone, gdy są młode, i bladozielone, gdy są dojrzałe. Gładkie, czerwone owocnie o długości 2-3 cm. lub większej, często służą jako uzupełnienie diety tubylców.
Odnotowano i udokumentowano, że istnieje kilka różnych form odmian gigantea, Istnieją pewne wątpliwości, czy te różnice w typie są wystarczająco utrwalone, aby uzasadnić ich klasyfikację jako odrębnych gatunków. Gatunki subtropikalne, szczególnie te o silnym wzroście, są dość zróżnicowane środowiskowo i tylko dwa, które zostały oznaczone jako r.cooperi i r.macrocarpa, różnią się znacznie od typu rodzicielskiego. R.cooperi / lub odorata cooperi / jest mniej energiczny i nieco bardziej odporny. Jest też wyjątkowo obficie kwitnąca, r, macrocarpa lub r, odorata macrocarpa znana również jako r, xantocarpa jest dość charakterystyczną formą, która ma żółte kwiaty i owoce. Po raz pierwszy odkryta w 1882 roku w Manipur przez George’a Watta. Ponieważ odmiana gigantea ma cztery bardzo pożądane cechy – wigor, odporność na choroby, zapach i powtarzalność kwitnienia, w naturalny sposób zwróciła uwagę hybrydyzerów działających na obszarach, na których można ją uprawiać. Praktycznie wszystkie dotychczasowe hybrydy powstały poprzez skrzyżowanie jej z innymi odmianami róż herbatnich lub z mieszańcami herbatnimi. Mają tylko jeden sezon kwitnienia i chociaż będą tolerować mróz od czterech do ośmiu stopni przez kilka godzin, można je z powodzeniem uprawiać tylko wtedy, gdy temperatury zbyt często nie spadają poniżej zera.
Alister Clark z Victorii w Australii stworzył grupę karłowatych wiecznie kwitnących róż rabatowych, krzyżując te hybrydy pierwszej generacji z mieszańcami herbatnimi, ale mają one niewielką wartość użytkową w chłodniejszych strefach klimatycznych. A. Clark stworzył również kilka energicznych hybryd gigantea, które są one reprezentowane przez takie róże jak półpełne bladożółty Golden Vision, Harbinger i półpełne ciemnoróżowe Kity Kininmonth.
W Europie, pierwsze hybrydy z udziałem gigantea, zostały uzyskane przez Henri Cayeux z Ogrodu Botanicznego w Lizbonie w 1898 roku przez skrzyżowanie odmiany gigantea z różnymi różami herbatnimi tj. Belle Portugaise, La Follette Etoile de Portugal.
Paul Nabonand rozpoczął swoją pracę z tym gatunkiem około 1900 roku i stworzył bardziej rozpoznawalne odmiany niż jakikolwiek inny hybrydy. Są wśród nich Fiametta Emmanuela de Mouchy, Lady Jonstone, Comtesse de Chaponay i Senator Amic. Wszystkie mają energiczny wzrost.
Charles Adams, wielebny George Schorner i Captain George C. Thomas z Kalifornii reprezentują Amerykanów, którzy pracowali z tą odmianą, ale ich wyniki były znikome. Niewątpliwie najlepszym ich dziełem jest Susan Louise – siewka od Belle Portugaise.
Krzyżowanie odmiany gigantea z r.moschata zaowocowało powstaniem kilku odmian, które do pewnego stopnia nadal są uprawiane na południu. Najbardziej znane z nich to Montecito, Montariosa, Lemoine i Madeleine. Wszystkie kwitną w wiechach i zostały wyhodowane przez dr Franceschi z Santa Barbara w Kalifornii.